الگوریتم پاندا گوگل یکی از قدیمی ترین و اصلی ترین الگوریتم های ساختاردهی به فضای وبسایت هاست که گوگل رشد عظیم خود را به آن مدیون است. برای شناخت دقیق تر این الگوریتم، این که دقیقا چه کاری می کند، چرا اسم آن پانداست و چرا از سایر الگوریتم ها بیشتر نام آن را شنیده ایم، باید سفری به سال 2011 میلادی بکنیم.
در سال 2011 زمانی که اوج رقابت و جنگ بین موتور های جستجو بود، در روز 24 فوریه گوگل بلاگ خبر از یک آپدیت الگوریتمی بسیار بزرگ داد و رسما اعلام کرد این آپدیت روی رتبه بندی وبسایت هایی که محتوای با کیفیت ندارند یا محتوای وبسایت های دیگر را کپی می کنند تاثیر منفی خواهد داشت.
از طرفی هم وبسایت هایی که با تجزبه و تحلیل، لینک دهی به منبع، گزارش های عمیق و … محتوا منتشر می کنند، رتبه بندی مناسب تری در موتور جستجوگر گوگل دریافت می کنند.
نکته قابل توجه در مورد این الگوریتم اسم آن است که در ایران اکثرا به نام گوگل پاندا شناسایی می شود و اگر در کنار سایر الگوریتم های گوگل مانند مرغ مگس خوار، پنگوئن، کبوتر و … آن را مقایسه کنیم؛ تعجبی ندارد.
اما این برداشت کاملا اشتباه است و نام این الگوریتم به دلیل زحمت های چندین ماهه مهندسی به همین نام (Biswanath Panda) در بخش دولوپ گوگل، پاندا قرار داده شد. در کنار این نامگذاری، Danny Sullivan (بنیان گذار مجله تخصصی SEJ) به این الگوریتم نام Farmer را لقب داد که به معنای مزرعه دار است و به حق نامی درست برای این الگوریتم بود.
حال که کمی در مورد ماهیت این الگوریتم و علت نامگذاری آن صحبت کردیم، بهتر است به سراغ نحوه عملکرد پاندای گوگل و دلیل اهمیت آن برویم.
الگوریتم پاندا چگونه کار می کند؟
در ابتدای سال 2009، گوگل بطور وسیع از کاربران موتور جستجو خود پرسش هایی مبنی بر ارزیابی محتوای وبسایت ها انجام داد و در نتیجه با استفاده از این سیگنال های انسانی واقعی، الگوریتم پاندا را توسعه داد. همانطور که در مقاله سئو چیست، بطور کامل مفاهیم و اصول کرول و ایندکس گوگل را تشریح کردیم، الگوریتم پاندا در این مراحل و کرول های بعدی نیز نقش مهمی دارد.
برای شناخت نحوه اثرگذاری این الگوریتم، باید مواردی که پاندا روی آن حساس است را باهم بررسی کنیم:
گوگل پاندا بطور دقیق روی چه مواردی حساس است؟
معمولا گوگل بعد از معرفی هر الگوریتم، اطلاعات دقیقی از نحوه عملکرد آن و مواردی که باید وبمستران رعایت کنند، ارائه نمی دهد. خوشبختانه وبسایت ها مرجع سئویی مانند MOZ، Ahrefs و SEJ وجود دارند که بر اساس بنچ مارک و تجربه ای که دارند، مواردی که بهتر است رعایت شود را گوشزد می کنند. برخی از مواردی که سایت را می تواند در برابر پاندای گرسنه گوگل آسیب پذیر کند عبارتند از:
تولید محتوای بی کیفیت
محتوا پادشاه است یا گدا؟
مسلما هر وبسایتی برای رتبه گرفتن در صفحه SERP گوگل میبایست محتوا تولید کند. محتوای خبری، تصویری، ویدئویی، مقاله علمی و یا پاسخی به سوالات کاربران. این پانداست که اگر سایتی محتوای بی کیفیتی ارائه دهد و کاربر را راضی نکند، او را مجازات می کند. پنالتی گوگل، جلوگیری از ایندکس کلی سایت و کاهش رتبه اساسی در کلمات کلیدی جزو راهکار های مجازاتی پاندا برای اینگونه سایت هاست.
پس یکی از ساده ترین و اصلی ترین نقاط ضعف در برابر پاندا، محتوای بی کیفیت است اما چه محتوایی بی کیفیت و چه محتوایی با کیفیت است؟ به صورت دقیق نمی توان معیار های کیفیت را در مورد محتوا ارائه کرد اما چند نکته وجود دارد که شناخت بهتری در مورد محتوای بی کیفیت به ما می دهد:
- از طراحی کلی صفحه، لحن نگارش، تصاویر و … احساس مطلوب و اعتماد به شما دست نمی دهد.
- صفحه دارای تبلیغات بسیار زیاد باشد که از سر و روی محتوا پایین می ریزد.
- تولید محتوای خودکار و استفاده از روش های برگردان محتوا از زبان های دیگر به فارسی مشخص می کند که محتوا پر از غلط های گرامری و ویرایشی است.
- محتوا اصالت نداشته و علاوه بر کپی بودن، دیتای خاصی به مخاطب ارائه نمی کند.
- محتوای کلی سایت به روز نیست و آخرین مقالات به سالها پیش بر می گردند.
- محتوا کامل نبوده و تمامی سوالات در یک حوزه را پاسخگو نیست.
- تجربه کاربری صفحه افتضاح است: هر برگه پر است از پاپ آپ، تصاویر حجیم، لینک های مخفی و …
تولید محتوای غیر یونیک و کپی
اگر سایر مقالات در مورد الگوریتم پاندا را مطالعه کنید شاید در 80 درصد عناوین و کلمات نگارش شده، تمامی مقالات صفحه اول گوگل یکسان باشند. کپی کردن و بازگردانی محتوا اگر با تغییراتی مثبت و لحنی مناسب انجام شود در کلمات کلیدی که رقابت در آن ها کمتر است، دیده می شود و مشکلی ندارد.
طبیعی است که کسی دیگر عینا از محتوای سایت های دیگر کپی نمی کند اما در مواردی که در حال ترجمه یک مقاله به فارسی برای درج در بلاگ خود هستید، ترجیحا قسمتی از آن را داخل “” قرار دهید و داخل گوگل جستجو کنید تا مطمئن شوید رقیب زودتر آن را منتشر نکرده باشد.
پاندا دوست ندارد به کاربران گوگل اجازه دسترسی به سایتی که حق کپی رایت را رعایت نمی کند، بدهد.
تکرار کلمات کلیدی
در حال حاضر شاید زیاد درکی از تکرار زیاد کلمات کلیدی نداشته باشیم چون پاندا کار خود را کرده است. اما در آن سال ها بسیاری از شرکت های سئو که با روش های کلاه سیاه وبسایت ها را بالا می آوردند، از تکرار بسیار زیاد کیورد در محتوا یا استفاده از کیورد بدون ارائه محتوای ارزشمند استفاده می کردند.
الگوریتم پاندا و بعد ها پنگوئن بطور جدی با پدیده کیورد استافینگ مبارزه کردند. در حال حاضر استفاده بیش از حد از کلمات کلیدی نه تنها برای کاربران خسته کننده است بلکه خزنده های گوگل نیز علاقه ای به این موضوع ندارند.
مفاهیمی مانند چگالی کلمات کلیدی یا کیورد استافینگ با توجه به هوش مصنوعی گوگل و امکان تشخیص سبک محتوا عملا بی فایده شده است.
تبلیغات زیاد
پاندا حوصله خواندن تبلیغات بخصوص بالای هر محتوا را ندارد. اگر در وبسایت خود قصد تبلیغات دارید سعی کنید تبلیغات را در قسمت سایت واید یا فوتر قرار دهید. البته بین محتوای تبلیغاتی با کیفیت و بی کیفیت هم باید تمایز قائل شویم.
طبق گفته یکی از کارکنان گوگل، محتوایی که بر اساس Affiliate یا بازاریابی وابسته تولید شده باشد اساسا بد نیست اما اگر با تنبلی همراه شود و کیفیت خود را از دست دهد، نشان دادن آن برای گوگل واقعا کار سختی است.
لینک داخلی، خارجی و بک لینک
اگر چه به طور مستقیم در توضیحات الگوریتم پاندا اهمیت لینک سازی داخلی و یا بک لینک آورده نشده است اما واقعا این مورد منطقی به نظر می رسد. اگر محتوای منتشر شده لینک داخلی از صفحات دیگر نداشته باشد یا اصطلاحا یتیم یا orphan باشد احتمالا ارزش زیادی برای گرفتن رتبه یا حتی ایندکس شدن ندارد.
این نکته در مورد بک لینک هم صادق است. بخصوص در کلمات کلیدی و حوزه های پر رقابت، یکی از فاکتور های اینکه گوگل متوجه ارزش محتوا بشود این است که از وبسایت های مرتبط پیوند داشته باشد.
دلیل اهمیت الگوریتم پاندا گوگل
حفظ کردن نحوه عملکرد الگوریتم های گوگل تا جایی که در عمل به کار برده نشود، بی فایده است. الگوریتم پاندا اما روی اساس سئو و بهینه سازی دست می گذارد و آن نیز محتواست. معمولا محتوا مهم ترین بخش در گفتار و بی اهمیت ترین بخش در عمل است.
این الگوریتم به طور مستقیم نشان داد گوگل به عمل محتوا را پر اهمیت ترین بخش هر وبسایتی می داند و با تخلفات محتوا محور بشدت برخورد می کند.
در مورد تاثیرات دقیق الگوریتم پاندا در دهه 90 شمسی روی وب فارسی اطلاعات طبقه بندی شده و دقیقی وجود ندارد اما به هنگام انتشار این الگوریتم، وب انگلیسی شاهد نوسانات بیش از 12 درصدی روی نتایج جستجو بود و این آمار در مقایسه با سایر الگوریتم ها بسیار بالاتر است.
کپی کردن محتوا و ایجاد تغییراتی در آن به نظر آسان ترین کار است که به فکر سئوکاران کلاه سیاه هم رسیده است اما یک نکته اگر از الگوریتم پاندا به خاطر بسپاریم بهتر است این باشد:
محتوای ارزشمند چیزی است که دانشی بیش از سایر وبسایت ها به کاربر برساند. مثالی بهتر، توضیحی دقیق تر، منابعی عمیق تر.
چگونه استراتژی سئو خود را مطابق میل پاندا پیش ببریم؟
حال که بصورت دقیق با این الگوریتم و تاریخچه آن آشنا شدیم، بهتر است کمی در مورد این صحبت کنیم که اگر دچار پنالتی از سوی پاندای گوگل شدیم، باید چه کاری بکنیم؟
درآمدن سایت از پنالتی پاندا سخت است اما غیرممکن نیست. برای جلوگیری از پنالتی پاندا و یا رهایی از این سبک پنالتی راه حل در خود عملکرد الگوریتم قرار دارد: محتوا.
می توانید اقدامات زیر را بصورت مستمر انجام دهید: (معمولا مدت زمان رهایی از پنالتی این الگوریتم حدود 3 -4 ماه فعالیت مستمر است.)
محتوای داپلیکیت (محتوای تکراری)
خب اینجا بخشی از سئو محتواست که تقریبا تمامی وبسایت های فارسی در آن مشکل دارند. لازم به ذکر است خود گوگل در بسیاری از مواقع محتوای تکراری که با پارامتر آدرس دهی شده باشد را اکسکلود (دی ایندکس) می کند. وبسایت خود را با ابزار های سئو داخلی بررسی کنید و در مواردی که متا تایتل، دیسکریپشن، خود محتوا و … یکسان است، تغییرات را برای اصلاح اعمال کنید.
البته در سال 2021 جان مولر، بلاگر گوگل اعلام کرد که محتوای داپلیکیت، عامل منفی برای رتبه بندی نیست.
User Generated Content (محتوای تولیدی توسط کاربر)
پاندا بطور خاص به محتوای UGC کاری ندارد اما اگر این موارد در محتواهایی با کیفیت نه چندان قابل قبول دیده شود، می تواند احتمال پنالتی شدن را بالا ببرد. به محتوای ugc کاری نداشته باشید تا جایی که اسپم نشده باشد و محتوای کپی به قصد گرفتن بک لینک کامنتی قرار نگیرد.
تولید محتوای کاربر محور بصورت مستمر
استمرار در تولید محتوای با کیفیت، رپورتاژ رفتن در سایت های معتبر، استفاده از لینک سازی داخلی و اصلاح محتوا های گذشته به همراه آپدیت هر کدام می تواند به مرور زمان ما را از پنالتی پاندا رها کند. البته بهتر است به هنگام کاهش ترافیک ورودی و رتبه های وبسایت در ابتدا از مشاوره سئو بهره ببرید و سپس اقدام کنید تا با دانش کافی، در کوتاه ترین زمان ممکن از پنالتی در بیایید.
باور های اشتباه در مورد گوگل پاندا
- پاندا با همه وبسایت ها یکسان برخورد می کند.
متاسفانه یا خوشبختانه اینجا هم وبسایت های برند و مشهور حتی با انتشار محتوای کپی از وبسایت های ضعیف تر، نه تنها دی ایندکس نمی شوند، بلکه در رتبه بندی از وبسایت اصلی هم رتبه بالاتری می گیرند. البته باز هم باید به منطق گوگل بازگردیم: محتوای برند برای کاربر راضی کننده تر است و رضایت کاربر هدف اصلی گوگل.
- محتوای کم ارزش را حذف کنیم.
این توییت از Gary Illyes در سال 2017 کاملا توضیح می دهد که توصیه گوگل به بازنویسی محتوا و اضافه کردن محتوای ارزشمند است نه حذف کلی آن.
- حجم کلمات برای پاندا بسیار اهمیت دارد.
به هیچ وجه. در بسیاری از موارد در کلمات کلیدی اصلی و پر سرچ هم دیده می شود که حجم کلمات زیر 100 است و رتبه های بالایی دارند. (در موارد مربوط به برنامه نویسی بسیار دیده می شود که جواب سوال شما در یک رشته کد 30 کلمه ای آورده شده و اکثر سایت ها نیز در همین حدود هستند.)
- پاندا یک الگوریتم مستقل است.
پاندا تا سال 2015 حدود 28 آپدیت الگوریتمی (انتهایی با نام Panda 4.2) را شاهد بوده و امروزه داخل الگوریتم یادگیری ماشینی گوگل نهادینه شده است. از این رو برای آن آپدیتی داده نمی شود و دیگر آپدیت های هسته ای که مربوط به محتوا باشد را می توان به آن نسبت داد.
